Tiểu sử Ingmar Bergman

Cha của Ingmar, mục sư Erik Bergman

Ingmar Bergman sinh ngày 14 tháng 7 năm 1918 tại Uppsala, Thụy Điển. Bố ông là Erik Bergman, một mục sư Lu-te (Lutheran), sau này là cha tuyên úy của Vua Thụy Điển còn mẹ của Ingmar là bà Karin Åkerblom. Có bố là một vị giáo sĩ bảo thủ và nghiêm khắc, Ingmar lớn lên trong một môi trường tôn giáo, ông viết trong quyển tự truyện Laterna Magica của mình:

"Tôi yêu thích thế giới bí ẩn trong nhà thờ với những mái vòm thấp, những bức tường dày, mùi của sự vĩnh hằng, những tia nắng rực rỡ chiếu lên các bức tranh thời Trung cổ và các hình điêu khắc trên trần và tường. Ở đó có mọi thứ mà trí tưởng tượng có thể vươn tới - những thiên thần, các vị thánh, rồng, nhà tiên tri, lũ quỹ và cả con người."

Tình yêu của Bergman với điện ảnh được hình thành từ rất sớm. Khi lên 9 tuổi ông đã bắt đầu trao đổi những chú lính chì của mình để đổi lấy một chiếc đèn chiếu bóng cũ. Với thứ đồ chơi này cậu bé Ingmar đã tạo riêng cho mình cả một thế giới của những con rối, hiệu ứng ánh sáng và những vở kịch của Strindberg mà cậu đã thuộc lòng[2].

Năm 1937 Bergman vào học tại Cao đẳng Stockholm (sau đổi tên thành Đại học Stockholm) chuyên ngành nghệ thuật và văn học. Ông dành phần lớn thời gian để tham gia nhà hát kịch của sinh viên và trở thành một người nghiện điện ảnh "chính hiệu"[3]. Mặc dù không tốt nghiệp đại học, Bergman cũng thu được cho mình kinh nghiệm từ việc viết vài kịch bản, một vở nhạc kịch và thời gian làm trợ lý đạo diễn tại nhà hát sinh viên.

Từ đầu thập niên 1960 Bergman sống và làm việc phần lớn thời gian trên đảo Fårö, thuộc Thụy Điển.

Bê bối trốn thuế và sống lưu vong

Năm 1976 có lẽ là một trong những năm đau buồn nhất trong cuộc đời Ingmar Bergman. Ngày 30 tháng 1 năm 1976, trong khi đang duyệt vở kịch Dance of Death của August Strindberg' tại Nhà hát kịch Hoàng giaStockholm, ông bị hai cảnh sát mật bắt giữ và kết tội trốn thuế. Sự kiện này đã ảnh hưởng nặng nề tới đạo diễn, ông suy sụp tinh thần vì bị làm bẽ mặt ngay trong khi đang làm việc và cuối cùng Bergman phải nhập viện vì trầm cảm.

Cuộc điều tra của cảnh sát tập trung vào khoản giao dịch 500.000 SEK (tiền Thụy Điển) giữa công ty Cinematograf của Bergman ở Thụy Điển và công ty con của nó ở Thụy Sĩ là Persona để trả lương cho các diễn viên nước ngoài. Năm 1974, Persona được Ingmar Bergman giải thể sau khi công ty này bị Ngân hàng trung ương Thụy Điển lưu ý và kiểm tra về các khoản thu nhập. Ngày 23 tháng 3 năm 1976, công tố viên Anders Nordenadler đã bác lời buộc tội chống lại Bergman khi cho rằng nó không có bằng chứng hợp pháp và chẳng khác gì việc "truy tố một người vì tội ăn cắp xe của chính anh ta"[4].

Mặc dù được tuyên bố vô tội, Bergman đã lâm vào trạng thái suy sụp một thời gian và lo sợ rằng ông không bao giờ có thể quay lại nghề đạo diễn. Cuối cùng sau khi hồi phục khỏi cơn chấn động tâm lý, mặc dù đích thân thủ tướng Thụy Điển Olof Palme và nhiều nhân vật quan trọng của chính giới và điện ảnh nước này kêu gọi, Ingmar Bergman vẫn thề sẽ không bao giờ làm việc ở quê nhà nữa. Ông đóng cửa xưởng phim trên đảo Fårö, hoãn vô thời hạn hai dự án làm phim trong nước và tự đi lưu vong ở München, Đức. Harry Schein, giám đốc Viện phim Thụy Điển ước tính rằng việc này đã làm ngành điện ảnh Thụy Điển thiệt hại tức khắc 10 triệu SEK và hàng trăm người bị mất việc[5].

Trở về quê hương

Từ giữa năm 1978, Ingmar Bergman dường như đã vượt qua được những suy nghĩ gay gắt về tổ quốc. Tháng 7 năm 1978 ông quay lại Thụy Điển để kỉ niệm sinh nhật lần thứ 60 tại Fårö và cộng tác trở lại với Nhà hát kịch Hoàng gia. Để chào mừng sự trở về của đạo diễn lừng danh, Viện phim Thụy Điển đã lập ra Giải thưởng Ingmar Bergman được trao hàng năm cho các bộ phim xuất sắc[6].

Tuy vậy đạo diễn vẫn tiếp tục định cư ở München cho đến năm 1984. Trong một cuộc phỏng vấn gần như là cuối cùng trước khi Bergman qua đời, đạo diễn đã nói rằng mặc dù mình đã rất cố gắng trong thời gian lưu vong, nhưng thực sự ông đã bỏ phí mất 8 năm sự nghiệp của mình[7]. Ingmar Bergman chính thức nghỉ hưu vào tháng 12 năm 2003. Tháng 10 năm 2006 khi đã ở tuổi 88 đạo diễn phải trải qua một ca phẫu thuật hông và quá trình hồi phục rất chậm chạp. Ngày 30 tháng 7 năm 2007, Ingmar Bergman lặng lẽ qua đời trong khi đang ngủ tại nhà ở Fårö, thọ 89 tuổi[8][9]. Cũng trong ngày này, điện ảnh thế giới còn mất đi một đạo diễn nổi tiếng khác là Michelangelo Antonioni. Bergman được chôn cất ngay tại đảo Fårö.

Liên quan

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Ingmar Bergman http://www.bergmanorama.com/index.htm http://www.blastmagazine.com/2007/08/ingmar-bergma... http://www.dvdtalk.com/janharlaninterview.html http://www.imdb.com/name/nm0000005/ http://www.ingmarbergmanfoundation.com/ http://www.nytimes.com/2007/07/30/movies/30cnd-ber... http://www.rottentomatoes.com/vine/showpost.php?p=... http://www.salon.com/ent/movies/review/2006/12/07/... http://www.sensesofcinema.com/2002/great-directors... http://www.sensesofcinema.com/2005/cteq/winter_lig...